Het NOVEX-gebied Groningen omvat het gebied tussen de stad Groningen, Hoogezand-Sappemeer, Delfzijl en de Eemshaven. In dit gebied stapelt een aantal transities, die bovendien sterk gekoppeld zijn aan de mogelijkheden voor economische ontwikkeling, een goed vestigingsklimaat en aan maatschappelijke uitdagingen. Deze stapeling van opgaven in combinatie met de urgentie van de versterkingsopgave, vraagt een gezamenlijke aanpak van Rijk en regio in een NOVEX-gebiedsbenadering. Het gebied kent een aantal forse opgaven. Allereerst is er de grootschalige versterkingsopgave in het aardbevingsgebied, in combinatie met het uitvoeren van het Nationaal Programma Groningen en de schadeafhandeling. Schade en versterken laten diepe sporen na in de mindset van inwoners en het Groningse landschap. De combinatie van groei en krimp vormt de tweede grote opgave. De stad Groningen groeit en het Ommeland als geheel laat een bevolkingsdaling zien. Groei en krimp liggen nergens zo dicht bij elkaar als in dit NOVI-gebied. Regio en stad kunnen elkaar aanvullen en versterken, indien zij goed zijn verbonden; fysiek en beleidsmatig. Het NOVEX-gebied concretiseert de grote fysiek-ruimtelijke transities en opgaven waarvoor deze regio gesteld staat, mede in het licht van de Toekomstsagenda Groningen. De wens is om tot gezamenlijke, integrale aansturing te komen om zo de realisatie van de gestelde ambities en doelen te versnellen.
Het plan van aanpak Groningen
De opgaven
Creëren van een nieuw en aantrekkelijk toekomstperspectief voor Groningen met fysieke maatregelen. Bereikbaarheid, landschappelijke kwaliteit, aanlanding windenergie, datacenters, ontwikkeling zeehavens, als ook een sociaaleconomisch antwoord op bevolkingsdaling. Door de ingrijpende versterkingsoperatie moet ook het cultureel erfgoed snel worden verstevigd en verbouwd. Het Rijk heeft een belangrijke rol als het gaat om de gevolgen van de gaswinning. Tegelijkertijd laten schade en versterken diepe sporen na in het Groningse landschap. Anderzijds biedt dit vele kansen voor het ruimtelijk beleid van provincie en gemeenten. Het gebied is ook wat betreft cultureel erfgoed van groot belang voor Nederland. Dit biedt kansen door dit integraal aan te pakken en te koppelen aan de verduurzaming, de energietransitie (Groningen is dé energieprovincie van Nederland), de krimpopgave en dergelijke.
Meerwaarde van de status van NOVEX-gebied
Extra aandacht vanuit het NOVEX-gebied voor bestaande trajecten draagt bij aan de inhoudelijke kwaliteit van de toekomstplannen.
Uitwerking
Opstellen van een plan van aanpak om prioriteiten te bepalen en mogelijkheden van organisatie van de inzet van regio en Rijk te onderzoeken.
Verantwoordelijke departementen en betrokkenen
Staatssecretaris EZK Mijnbouw: Hans Vijlbrief. Betrokken zijn de andere departementen, provincie Groningen en gemeenten.