Submenu

Realisatieplan Visie Landbouw, Natuur en Voedsel

Het Realisatieplan hoort bij de visie van het kabinet op landbouw, natuur en voedsel (Visie Landbouw, Natuur en Voedsel: waardevol en verbonden, 2018). De omschakeling naar kringlooplandbouw biedt de land- en tuinbouw en visserij in 2030 nieuw perspectief door én economisch én ecologisch efficiënt te zijn. Het is een omschakeling van voortdurende verlaging van de kostprijs van producten naar voortdurende verlaging van het verbruik van grondstoffen en een zorgvuldig beheer van bodem, water en natuur. In NOVI-termen: door het kiezen voor deze transitie combineert landbouw straks beter en in meer gebieden met verschillende kenmerken van de fysieke leefomgeving (ook natuurlijker gebieden, of gebieden met een kwetsbaar (grondwater-)systeem).

De opgave

Het Realisatieplan bevat de beleidsinzet die deze omschakeling stimuleert. Het kabinet streeft ernaar dat het voor alle betrokken partijen in en om de agrosector steeds aantrekkelijker en logischer wordt om kringlopen van grondstoffen en hulpbronnen in 2030 op een zo laag mogelijk - regionaal, nationaal of internationaal - schaalniveau te sluiten en zo te bewerkstelligen dat Nederland koploper is in de kringlooplandbouw.

Om deze omschakeling te realiseren zijn de volgende randvoorwaardelijke doelen door het kabinet gesteld:
• De economische positie van boeren en tuinders is dusdanig dat zij in de kringlooplandbouw een goed inkomen verdienen, nieuwe verdienmodellen kunnen ontwikkelen, kunnen innoveren en gezonde bedrijven in stand kunnen houden;
• De maatschappelijke waardering voor voedsel is toegenomen. Dat geldt voor individuele consumenten, voor grootgebruikers en voor horeca. Verspilling is uit den boze. De afstand tussen primaire producenten en burgers is kleiner geworden;
• Nederland behoudt zijn internationaal prominente, vernieuwende rol in de voedselproductie. Nieuwe kennis, productiemethoden en producten zijn wereldwijd een voorbeeld voor een volhoudbare, circulaire landbouw;
• De natuur in de natuurgebieden, op de landbouwgronden en in de grote wateren is rijker en veelzijdiger. De biodiversiteit en de kwaliteit van het landschap nemen toe. Landbouw en natuur zijn met elkaar verbonden;
• Kennis en innovatie worden maximaal gericht op het realiseren van kringlooplandbouw, zowel in het missiegedreven Topsectorenbeleid als door ruimte te bieden aan een grote diversiteit aan praktijkinnovaties en passende opleidingen voor nieuwe en bestaande ondernemers en adviseurs;
• Wet- en regelgeving stimuleren de omslag, door mogelijkheden te benutten voor binnenwettelijke experimenteerruimte in vijf experimenteergebieden, door belemmeringen in wet- en regelgeving waar mogelijk weg te nemen en waar nodig door bestaande regelgeving te actualiseren.

Uitwerking

Er worden drie tijdshorizonnen gehanteerd:
• De eerste is die van deze kabinetsperiode, waarin het beleid maximaal gericht wordt op het scheppen van de goede randvoorwaarden voor verandering;
• De tweede is het richtjaar 2030, omdat een periode van tien jaar voldoende dichtbij is om afgewogen beslissingen te kunnen nemen en voldoende ver weg is om structurele verandering te mogen verwachten. Voor vele doelen in dit realisatieplan is het jaar 2030 het eerste richtsnoer voor verandering;
• Ten derde de periode voorbij 2030, in de wetenschap dat een omslag als deze een generatie in beslag neemt en zich van lieverlee nieuwe, nu nog misschien onvoorstelbare grenzen en mogelijkheden zullen aandienen.

Nationale belangen waar het programma aan raakt

• 10. Klimaatverandering
• 13. Circulaire economie
• 15. Waterkwaliteit, drinkwatervoorziening en zoetwater
• 18. Voedsel- en agroproductie
• 19. Cultureel erfgoed, landschap en natuur
• 20. Natuur en biodiversiteit
• 21. Visserij

Verantwoordelijk departement en betrokkenen

Het ministerie van LNV is verantwoordelijk en betrokken zijn de overige departementen, provincies, gemeenten, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties.

Meer weten