“‘Kamer wil minister van Vrom terug voor meer greep op woningbouw’. ‘Woningcrisis vraagt om sterkere regie van de Rijksoverheid’. ‘Vrom moet terug’. ‘Kabinet, provincies en boeren steggelen over stikstof’. ‘Bevolkingsgroei vraagt om regie’. Zomaar wat krantenkoppen van de afgelopen maanden. De roep om meer regie van de overheid op deze thema’s en scherpte in de keuzes klinkt steeds luider. Waarop en in welke richting dan, daar zijn de meningen over verdeeld. De één wil meer ruimte voor de economie en de ander voor natuur, om maar wat te noemen.

Vraagstukken steeds groter

We staan voor steeds groter wordende vraagstukken. Denk aan de stikstofproblematiek, de bouwopgave met bijbehorende infrastructuur, de energietransitie en klimaatverandering. Ze vragen meer ruimte dan zomaar beschikbaar is in ons land. De NOVI helpt om keuzes te maken waar dat nodig is. Het Rijk neemt het voortouw in het maken van deze keuzes en houdt zich daarmee weer nadrukkelijker bezig met de inrichting van het land. In blijvende samenwerking met gemeenten, provincies en andere betrokkenen.  

Nieuwe oplossingen

Nieuwe tijden vragen om nieuwe oplossingen. De opgaven zijn complexer geworden, sectoren grijpen meer in elkaar. Oplossingen zullen we daarom moeten vinden in slimme combinaties van functies, het stellen van prioriteiten en een samenhangende aanpak. Juist omdat alles met elkaar samenhangt en de ene keuze ook iets betekent voor een ander gebied of sector. Met de NOVI willen we daarin voorzien.

Aanscherpingen ten opzichte van de ontwerp-NOVI

Met de kamerbrief ‘Regie en keuzes in het nationaal omgevingsbeleid (NOVI)’ hebben we een volgende stap gezet in het maken van die fundamentele keuzes voor de inrichting van ons land. Alle aanscherpingen ten opzichte van de ontwerp-NOVI met een uitgebreide toelichting zijn te lezen in de kamerbrief. Ik pik er hier drie uit:

Stedelijk Netwerk Nederland

Het Rijk kiest ervoor meer te sturen op ontwikkeling van een Stedelijk Netwerk Nederland. Dit gebeurt door in het stedelijk netwerk nieuwe woon- en werklocaties te koppelen aan goede bereikbaarheid, dit met oog voor de omgeving. In de plannen van de regio’s worden binnen- en buitenstedelijke mogelijkheden voor woningbouw tegelijk in beeld gebracht. Om het tempo in de woningbouw vast te houden is het belangrijk dat Rijk en regio dit gelijktijdig samen doen.

Concentreren van grootschalige distributiecentra

Om ervoor te zorgen dat bij nieuwe distributiecentra de impact op het landschap beperkt wordt, gaan provincies en Rijk samen geschikte locaties benoemen voor nieuwe centra. Allereerst op bestaande terreinen en vervolgens op aangewezen plekken in de bestaande goederencorridors. Daarbij geldt dat er sprake moet zijn van een aantoonbare behoefte, goede inpassing in het landschap en het benutten van de al aanwezige infrastructuur.

Ook krijgen gemeenten de bevoegdheid om zonnepanelen op het dak van nieuwe distributiecentra te verplichten. Dat levert een bijdrage aan de opwekking van duurzame energie.

Nationale strategie voor landelijk gebied

Ook in het landelijk gebied speelt de komende jaren veel. De stikstof- en klimaataanpak drukken een belangrijk stempel op de lange termijn aanpak voor het landelijk gebied. Het kabinet bekijkt de mogelijkheden voor het creëren van robuuste natuurnetwerken en het realiseren van bufferzones rond kwetsbare natuurgebieden en ruimte voor agrarische functies in de voor landbouw goed geschikte gebieden.

Definitief concept NOVI

De minister gaat op korte termijn met de Tweede Kamer in gesprek over de voorgestelde richtinggevende keuzes als aanvulling op de ontwerp-NOVI. De volgende stap is dan het afleveren van een definitief concept NOVI. Het kabinet streeft ernaar om dit voor de zomer naar de Tweede Kamer te sturen.

NOVI en Corona

Met z’n allen hopen we dat het Corona-virus snel onder controle is. Het is denkbaar dat de gevolgen van de Corona-crisis ook hun weerslag hebben op de NOVI. Gezondheid en economie zijn immers beide belangrijke elementen in de NOVI. Consequenties van Corona willen we goed doordenken. Input is welkom! Waarbij de NOVI natuurlijk focust op de langere termijn, maar wel met open oog voor het nu.

Deze tijd vraagt veel van ons. Maar het werk gaat door, ook aan de NOVI. De toekomst wacht niet. Alle goeds en vooral gezondheid voor iedereen.”