De opgaven zijn groot en de context is moeilijk. De huidige aanpak is gefragmenteerd. Een duurzame toekomst voor Zuid-Limburg met brede welvaartsgroei vraagt om meerjarige brede samenwerking tussen Rijk en (EU)regio, waarbij het verzilveren van (grensoverschrijdende) economische kansen, wegnemen van knelpunten in regelgeving en het wegwerken van achterstanden in de steden leidend zijn.
De opgaven
Het gaat er om een nieuw perspectief te bieden (deuren te openen, samenwerking te organiseren) voor grensoverschrijdende ontwikkeling: versterking agglomeratievorming (verstedelijking, mobiliteit, (energie/ grondstoffen) infrastructuur, campussen, verduurzaming, landschap). Dit door vanuit een aanpak van de fysieke opgaven een impuls te geven aan het wegwerken van sociale- en gezondheidsachterstanden (onder andere ten gevolge van bevolkingskrimp, battle for talent en onderwijs) in samenhang met transformatie en verduurzaming stedelijk en industrieel gebied (Chemelot).
Uitwerking
Op het gebied van kansen, gezondheid, welvaart, welzijn en leefkwaliteit zijn binnen Zuid-Limburg sterke ruimtelijke verschillen. Veel wijken kampen - veelal intergenerationeel - met grote sociaaleconomische achterstanden en gezondheidsachterstanden ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Dit terwijl het gebied als geheel - mede door zijn ligging in de Euregio - grote potentie heeft voor brede welvaart. Dit vraagt daarom om een samenhangende aanpak op Zuid-Limburgse schaal, via een integrale gebiedsgerichte aanpak gericht op versterken van de agglomeratiekracht (vanuit een grensoverschrijdend perspectief), transformatie en verduurzaming van stedelijk gebied en industrie (Chemelot) met behoud en ontwikkeling van landschapswaarden.
Meerwaarde van de status van voorlopig NOVI-gebied
De aanwijzing als voorlopig NOVI-gebied biedt een belangrijke meerwaarde omdat het extra bestuurs- en uitvoeringskracht creëert op het niveau van Zuid-Limburg en de Euregio. Met deze versterking van de governance kunnen de aanpakken voor verduurzaming van de industrie en economie, stedelijke transformatie en versterking van het landschap elkaar daadwerkelijk gaan versterken, met optimale benutting van grensoverschrijdende kansen.
Proces
Opstellen van een plan van aanpak om prioriteiten te bepalen en mogelijkheden van organisatie van de inzet van regio en Rijk te onderzoeken.
Verantwoordelijke departementen en betrokkenen
De ministeries van BZK en EZK zijn verantwoordelijk en betrokken zijn de andere departementen, de provincie, gemeenten, regio Parkstad, waterschap, Euregio gemeenten.